Veelgestelde vragen

We willen veilig wonen achter de dijken. Genoeg water hebben voor onze gewassen. En kunnen zwemmen in schoon water. De waterschappen zorgen hiervoor. Als inwoner van Nederland betaal je daar belasting voor. Daarom mag jij meebeslissen wie er in het bestuur van een waterschap zit. Eén keer in de 4 jaar mag je naar de stembus om jouw vertegenwoordiger in het waterschapsbestuur te kiezen.

Er doen veel partijen mee aan de Waterschapsverkiezingen. Die denken verschillend over de toekomst van het water in Nederland. De ene partij vindt bijvoorbeeld dat water mag bepalen waar onze huizen komen. De andere partij vindt juist dat onze huizen moeten bepalen waar het water komt. De ene partij wil schade door wateroverlast en droogte voorkomen. De andere partij wil schade repareren als het zover is. Met jouw stem heb je invloed op waar waterschappen het belastinggeld aan besteden. Dat merk jij elke dag in jouw omgeving. Er valt dus echt iets te kiezen op 15 maart!

Op MijnStem.nl kan je de stemwijzer invullen. Daar vind je de standpunten van partijen in jouw regio. Ook op de websites van partijen zelf vind je veel informatie.

Nederland is verdeeld in 21 gebieden. Elk gebied heeft een eigen waterschap. Tijdens de verkiezingen stem je op partijen voor het waterschap bij jou in de buurt.

Waterschappen doen van alles om klimaatverandering tegen te gaan. In 2030 willen ze alle energie die ze gebruiken zelf opwekken. Nu al liggen op veel rioolwaterzuiveringen zonnepanelen. Ook halen waterschappen gas uit rioolslib. En wekken warmte uit water op.

Je kan niet stemmen op een hogere of lagere belasting. Wel hebben politieke partijen invloed op de besteding van ons belastinggeld. Daar heb je met jouw stem wel invloed op.

Stemmen gaat niet alleen over de verdeling van het belastinggeld. De verkiezing gaan over de toekomst van ons water. Denk bijvoorbeeld aan de zorg voor schoon water of hoe we omgaan met wateroverlast of droogte. Met jouw stem heb je dus ook invloed op hoe jouw toekomst eruitziet.

Net als gemeenten en provincies zijn waterschappen decentrale overheden. Er zijn ook verschillen. Waterschappen hebben maar één taak: het waterbeheer in Nederland.

Een groot deel van Nederland ligt onder de zeespiegel. Waterschappen zorgen dat wij droge voeten houden. Ook zorgen zijn voor schoon en voldoende water. Dit doen zij bijvoorbeeld door dijken te verstevigen waar dat nodig is. Ook zuiveren zij het water dat jij doorspoelt en zorgen dat het waterpeil niet te hoog of te laag is.

Er zijn in Nederland 21 waterschappen.

Een waterschap zorgt voor het beheer van water in een bepaald gebied. Dat water volgt natuurlijk niet netjes de ‘normale’ grenzen van een provincie, gemeente of stad. Vandaar dat ruim de helft van de waterschappen in meer dan één provincie ligt. Waterschap Rivierenland ligt zelfs in vier provincies. De gemeenten Amsterdam en Rotterdam hebben drie waterschappen binnen hun hun grenzen.

Een waterkering houdt het water tegen en voorkomt overstromingen. Een dijk is een voorbeeld van een waterkering.

Het waterpeil is de hoogte van het water in sloten, vaarten, kanalen en meren. Het waterpeil is niet het hele jaar hetzelfde. Ook is het niet overal even hoog. Bij het bepalen van het waterpeil in een gebied kijken we naar hoe het gebied wordt gebruikt en welk waterpeil daar het beste bij past. Een paar voorbeelden:

• Op het platteland staat het water in de zomer soms hoger dan in de winter. Het waterpeil moet daar niet te hoog zijn. Zo kunnen boeren hun land goed bewerken.
• Bij oude huizen mag het peil niet te laag zijn. Houten funderingen kunnen dan verrotten.
• In natuurgebied is het meestal goed om een hoog waterpeil aan te houden.

Schoon en gezond water in sloten, beken en rivieren. Het is van levensbelang. Voor mensen, dieren en planten. De kwaliteit van ons water staat onder druk. Dat komt bijvoorbeeld door meststoffen uit de landbouw. En door verontreiniging uit de industrie. Waterschappen zorgen voor schoon water. Bijvoorbeeld door blauwalg te bestrijden en te zorgen voor voldoende doorstroming.

Europa stelt heel strenge eisen aan schoon water. De waterschappen doen hun uiterste best om in 2027 te zorgen voor water dat ‘schoon genoeg’ is. Willen we super schoon water, dan zullen we extra moeten investeren in onze zuiveringen. Zo zorgen we ervoor dat we alle verontreiniging uit het water halen.

Je bepaalt zelf waar je woont. Het waterschap kan gemeenten, provincies en aannemers wel advies geven. Bijvoorbeeld om te bouwen op plekken waar de kans op wateroverlast klein is.

Dat klopt. Partijen zijn het best eens over wat waterschappen moeten doen. Partijen verschillen wel van mening over hoe waterschappen hun taken zouden moeten uitvoeren. Op MijnStem.nl kun je uitzoeken welke partij het beste bij jou past.

Nee. Dat doen waterbedrijven. Waterschappen maken het water in het riool weer schoon.

Dat is wel slim. Waterschappen doen namelijk ook andere dingen. Denk aan het schoonmaken van water. Of het onderhouden van sloten en bermen. En ook als er een dijk verder weg doorbreekt, kun jij natte voeten krijgen.

Het drinken van water is gezond. Er zitten geen calorieën of suikers in water. Verder genieten we natuurlijk volop van al het water om ons heen. We recreëren graag langs of op het water. Ook dat maakt ons gelukkig en houdt ons gezond.

Een groot deel van Nederland ligt onder de zeespiegel. Het klimaat verandert en de zeespiegel stijgt. De kans op overstromingen neemt dus toe. Bovendien krijgen we vaker te maken met wateroverlast door extreem weer. Om droge voeten te houden, zullen we moeten blijven strijden met het water. Bijvoorbeeld door dijken te verstevigen of door gebieden in te richten waar we water kunnen bergen.

Waterschappen werken inderdaad ook mee aan projecten in het buitenland. Daar doen ze veel kennis en ervaring op waarmee ze andere waterbeheerders kunnen helpen. Ook leren ze zelf nieuwe dingen die ze weer in Nederland kunnen gebruiken. Voor deel betalen de waterschappen deze projecten zelf. Ook de rijksoverheid draagt bij aan projecten in het buitenland.

Kort voor de verkiezingen ontvang je via de post je stempas. Deze stempas neem je op 15 maart mee naar het stembureau. Net zoals een geldig identiteitsbewijs. Op het stembureau ontvang je een stembiljet. Daarop staan alle kandidaten op wie je kan stemmen. Ook krijg je een rood potlood. In een stemhokje kleur je het rondje in voor de naam van de persoon op wie je wilt stemmen.

Op woensdag 15 maart 2023. Dat zijn ook de verkiezingen voor de provincies.

In iedere plaats is een stembureau. Vaak zijn er zelfs meer. De gemeente stuurt je kort voor de verkiezingen je stempas en een brief met de stembureaus bij jou in de buurt. Je moet in je eigen gemeente voor je eigen waterschap stemmen. Soms zijn er verschillende waterschappen binnen één gemeente. Dan loopt de grens bijvoorbeeld net door jouw stad of dorp. In dat geval kun je alleen stemmen bij de stembureaus die vallen binnen jouw waterschap. Welke dit zijn, staat in de brief van de gemeente! Geen brief ontvangen? Neem dan contact op met je gemeente. Weten in welk waterschap jij woont? Doe de postcodecheck.

Kun je zelf niet stemmen? Bijvoorbeeld omdat je op vakantie bent of ziek bent op de dag van de verkiezingen? Dan kan iemand anders jouw stem uitbrengen. Dit kan bijvoorbeeld een familielid, vriend of vriendin zijn. Deze persoon moet wel in hetzelfde waterschap wonen. Je kunt dus niet iemand machtigen die in een ander waterschap woont. Hier lees je hoe je dat kunt doen.

Jouw gemeente verstuurt jouw stempas. Vraag dus bij je gemeente na waar je stempas blijft.

De meeste stembureaus gaan om 07.30 uur open. Ze sluiten weer om 21.00 uur. Op je stempas vind je de openingstijden van het stembureau bij jou in de buurt.

Ja, je mag je kind meenemen naar het stembureau. Het is niet toegestaan om kinderen mee het stemhokje in te nemen.

De verkiezingen voor de waterschappen en de provincies zijn allebei op 15 maart. Beide verkiezingen gaan over heel verschillende onderwerpen. Alles wat een waterschap doet heeft te maken met water. Provincies gaan over veel meer onderwerpen. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg van wegen en bedrijventerrein. Daarom zijn er ook twee verschillende campagnes.

De campagne laat zien hoe belangrijk water voor onze toekomst is en wat de waterschappen daarvoor doen. Ook maakt de campagne duidelijk dat er daarbij verschillende keuzes zijn te maken door partijen. Stemmen is dus belangrijk.

In elk waterschap doen andere partijen mee aan de verkiezingen. Sommige partijen zijn landelijk actief. Andere partijen zijn dat niet. Op de website van jouw waterschap kun je zien op wie je kunt stemmen.

Er doen veel partijen mee aan de verkiezingen. Zo'n overzicht hebben we daarom niet gemaakt. Ga naar MijnStem.nl. Daar kan je zien hoe de partijen in jouw regio denken over deze en andere keuzes.